Parasız Küresel enflasyon güncellemelerini alın
Size bir tane yollayacağız myFT Günlük Özet son olarak gelişimleri özetleyen e-posta Küresel enflasyon her sabah haber.
Yazar, Fidelity International’ın genel müdürüdür
Warren Buffett, 1982’de ABD tüketici fiyatlarının yıl içinde yüzde 6’nın birazcık üstünde arttığı bir dönemde, “Enflasyon devasa bir şirket tenyası şeklinde davranıyor” diye yazmıştı. “Bu tenya, konakçı organizmanın sağlığı ne olursa olsun, lüzumlu günlük yatırım doları diyetini evvelde tüketiyor.”
Kahvaltı esnasında bunu okuyanlardan özür dileyerek Buffett’ın çarpıcı değerlendirmesinin üstünden 41 yıl geçmesine karşın hâlâ geçerli bulunduğunu söyleyebiliriz. Son üç yılda gösterilen bir şirket senelik raporunu açtığınızda, muhtemelen Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve Kovid-19 salgını şeklinde en iyi belirlenmiş stratejiyi rotasından saptıran ve bir çok vakit keşfedilmemiş sulara sürükleyen bir takım vakası okuyacaksınız.
Bununla beraber, bunların başlangıçtaki piyasa tesiri ortadan kalkmış olsa da, uzun vadeli miras, artan enerji ve besin kıtlığı, bozulan internasyonal tedarik zincirleri ve Birleşik Krallık dahil bazı ülkelerde yüksek enflasyon seviyeleri şeklinde kalıyor.
Bir takım keskin operasyonel şokla uğraştıktan sonrasında üst düzey yöneticiler, bu kez artan girdi maliyetlerine bir kez daha uyum sağlamak mecburiyetinde bırakıldı. Bu ortamda firmalar iki kategoriye ayrılıyor: hacimlerini korurken marjlarını korumak için ürün fiyatlarını yükseltmenin yollarını bulabilenler ve bulamayanlar.
Buffett’a bakılırsa ikinci kategorideki en iyi işletmeler, mühim ve devamlı ana para yatırımları yapması gerekmeyen işletmelerdir. Sadece bu onların geleceğe yönelik yenilik yapma kabiliyetlerini kısıtlıyor. Büyümeye giden yolu kesemeyeceğiniz bir gerçektir.
Her iki şirket türü için de enflasyonist bir ortamla başa çıkmanın başka yolları da var. Fiyatların yükseldiği dönemlerde pazarın fiyatlandırma enerjisini ve hacmini korumak için sağlam bir marka oluşturmak değerlidir.
Ürün ve hizmetleri süratli bir halde yeni gerçekliklere uyarlamak başka bir stratejidir; baskıyı azaltmak için bunların bileşimini yada bileşenlerini değişiklik yapmak. Enflasyonun kurumsal karar verme ve tedarik zincirleri üstündeki etkisine ilişkin bir McKinsey araştırmasına bakılırsa, bazı otomobil üreticileri kıtlıkların ortasında üretimi, fiyatlandırmayı ve satışları sürdürmek yada artan girdi maliyetleriyle başa çıkmak için özellikleri azalttı.
Pandemi esnasında birçok şirket, kurtarma çabalarını koordine etmek için müdahale merkezleri kurdu. Benzer şekilde, bazıları enflasyonist baskıların potansiyel negatif taraflarını yönetmek için merkezi, bölümler arası enflasyon merkezleri kurmuştur.
Bu siloları yok etme çabaları, departmanlar arası sürtüşmeleri ve karar verme sürelerini azaltmaya destek olabilir, yatırımların daha süratli belirlenip yapılmasını yada gereksiz maliyetlerin daha erken bir aşamada durdurulmasını sağlayabilir.
Bu, artan maliyetlerin kâr hanesi üstündeki kümülatif tesiri zaman içinde etkili olacağından, kuvvetli şirketlerin daha zayıf rakiplerine kıyasla daha kuvvetli olma ihtimalinin daha yüksek olduğu bir pazar ortamı yaratır.
Geçtiğimiz 12 aydaki yüksek enflasyon ortamı, merkez bankasının eyleminin arkasından nihayet soğuma işaretleri gösteriyor. 2022’nin sonlarına doğru enflasyonist baskıların zirveye çıkmış olduğu Euro Bölgesi’nde üretici tutarları, enerji fiyatlarındaki artışların arkasından kısa süreliğine senelik yüzde 40’ı aşan oranlarda terfi etti.
Şimdi ABD’de enflasyon tekrardan yüzde 3’e gerilerken, İngiltere ve Euro Bölgesi’nde enflasyon tek haneli sayılara geriledi. Uzun solukta, suni zekadan meydana gelen pozitif yönde üretkenlik şoklarının, informasyon işlem gücündeki aşama kaydetmelerin ve daha verimli enerji iletiminin, şirketlerin daha azca tekrardan yatırımla daha fazlasını yapmasına olanak tanıyacağını da görebiliriz.
Enflasyon, yöneticiler için, bilhassa de kriz yönetimi kaslarına haiz günümüzün üst düzey yöneticileri için tek başına bir problem teşkil etmiyor. Girdi maliyetlerindeki makul artışlar ölçülebilir ve azaltılabilir.
Sadece pandemi sonrası ekonominin kırılganlığı, küresel siyasetin parçalanmış doğasıyla birleştiğinde, iş modellerini beklenmedik şoklara karşı daha duyarlı hale getiriyor. Bu koşullar, fiyat istikrarsızlığı ortamıyla birleştiğinde kurumsal yanlış adım riskini artırır ve potansiyel tesirini derinleştirir.
Ana para kısıtlıyken öteki seçenekleri açık tutmak da daha zor olsa gerek. Değişen dünyada aslına bakarsanız kıymetli bir ürün olan isteğe bağlılık, göreceli olarak daha pahalı hale geliyor.
Kolay cevaplar yok. Enflasyon, yaşam krizinin maliyeti olarak faturalandırıldı, öyleki de. Fakat bununla birlikte ana para krizinin maliyetini, yatırım krizinin maliyetini ve işe alma krizinin maliyetini de temsil ediyor; şirket liderlerini enflasyonist tenyayla yaşamı sürdürmenin yeni yollarını bulmaya – ya da tercihen onu ortadan kaldırmaya – zorluyor.
Source: www.ft.com